Nieuwe tendens in multi-criteriadetectie

20 november 2011


Meer en meer geavanceerdere multi-criteriamelders vinden vandaag hun weg naar de markt. Vanwaar deze toenemende interesse? Wij zochten het voor u uit!

De voorbije eeuw werd gekenmerkt door grote veranderingen in de wijze waarop mensen, eigendommen en  omgevingen tegen brand werden beveiligd.  Dit werd grotendeels gedreven door een bredere technologische vooruitgang zoals de introductie van de microprocessor.

Van de eerste ionisatiemelder tot de allernieuwste multi-criteriamelders was de ultieme doelstelling steeds om een reflectie naar de menselijke zintuigen te maken om tot een snelle en accurate mening te komen over de aanwezigheid van een brand en de juiste reactie daaropvolgend.  

Gedurende vele jaren werd detectie op basis van het ionische principe als beste brandbeveiliging gezien en tevens was deze veruit het goedkoopst om te produceren. Behalve het belastende milieuaspect, bleek dat valse alarmmeldingen konden optreden tengevolge van hoge luchtsnelheden en vochtige omgevingen.  Producenten werden aangespoord onderzoek te doen naar nieuwe oplossingen om de ionische melders te vervangen.

Dit resulteerde in het verschijnen van diverse types van mulit-criteriamelders. Typisch daarbij is een combinatie van optische en thermische elementen, dewelke detectie van snel ontvlammende brandhaarden met weinig rookproductie, maar met veel warmte, mogelijk maakt.  Het nadeel is dat de reactie ingevolge een temperatuurstijging trager is dan deze op rook.

Infrarood (IR) detectie leent zich beter om onzichtbare partikels afkomstig van een brand te detecteren in combinatie met een snelle reactietijd, maar een beperking is het gezichtsveld. Stofdeeltjes in de lucht zijn vaak een bron van valse alarmen voor optische elementen.  Koolstofmonoxide (CO) melders daarentegen bieden niet enkel toegevoegde branddetectiemogelijkheden, maar minimaliseren tevens valse alarmen door de differentiatie tussen stof, stoom of rook.

Vanuit een technologisch standpunt gezien waren veel van deze ontwikkelingen in essentie evolutionair. Echter, door de integratie van een IR sensor in een puntmelder onder te brengen werd een belangrijke mijlpaal gezet in de recente brandmeldtechnologie. 

Intelligente reactie

Alle branden hebben drie zaken gemeenschappelijk nl. ze produceren CO, warmte en rook. De verhoudingen zullen echter telkens anders zijn naarmate de tijd vordert. Eveneens zal een brand bijna altijd een veranderend lichtpatroon optekenen als een direct gevolg van de ontwikkeling van vlammen.  

Net zoals een persoon al deze veranderingen waarneemt via verschillende zintuigen, zo kan de laatste gesofistikeerde multii-criteriamelder een combinatie van CO, IR, rook en warmte detecteren binnen één puntmelder, met als enige doel het detecteren van verschillende type brandhaarden sneller te detecteren.

Met behulp van geavanceerde algoritmen kunnen deze onderling in normale toestand op een hoog immuniteitslevel functioneren met grote gevoeligheid voor brand van zodra brandkarakteristieken worden waargenomen. Kritisch daarbij is dat ongewenste storingen onderdrukt worden om ongewenste alarmmeldingen uit te sluiten.

Toekomstige ontwikkelingen

Is multi-criteria detectie dan de weg voorwaarts voor brandbeveiliging?  Dit zal zeker plaatsvinden als CO sensoren meer gemeengoed worden en de combinatie van optisch/thermische elementen van hun eerder niche positionering naar een standaard toepassing verschuift.

Algemeen genomen kunnen we stellen dat de brandbeveiligingsindustrie in Europa langzaamaan beweegt van een “laat ons brand beter detecteren” uitgangspunt, naar één dat gekenmerkt wordt door een “laat ons ongewenste alarmen vermijden” uitgangspunt.

Niet verwonderlijk als je weet dat dit voorkomt vanuit louter economische redenen. De kost van “downtime” of productie-uitval stijgt evenredig met het verlies aan vertrouwen in het systeem zelf.  Als een gevolg, het terugdringen van ongewenste alarmen is nu een principiële focus voor productontwikkeling bij alle vooraanstaande fabrikanten van brandbeveilingproducten.

En net hier, op dit kritische domein, tonen multi-criteriamelders aan dat ze veel minder inherent zijn aan ongewenste alarmen dan hun enkelvoudige melder tegenhangers.  Juist omdat het veel moeilijker is om twee criteria te vervalsen dan één, drie meer dan twee, enz.

Op het ogenblik dat, naarmate de ontwikkeling zich concentreert op het afleveren van een verhoogde immuniteit tegen ongewenste alarmen, tonen infrarood technologieën aan dat ze veel beter dan optische melders, in staat zijn snel ontvlammende branden op te pikken en daarmee gelijkwaardige prestaties leveren als de vroegere ionische melders.  Melders op basis van dubbele frequentiemeting of optische detectie onder dubbele hoek zijn een stap vooruit zonder een werkelijke vervanging te zijn als een oplossing op basis van infrarooddetectie.

Vanuit het perspectief van vroegtijdige detectie en het terugdringen van ongewenste alarmmeldingen is het concept van multi-criteria detectie terrrein aan het winnen en technologisch gemeengoed aan het worden. 

Belangrijkste toepassingen

Twee bemerkingen dienen gemaakt te worden naarmate multi-criteriamelders aan hun opmars bezig zijn.

Ten eerste, als een relatief dure oplossing, volledige multi-criteriadetectie is uitermate geschikt voor  toepassingen waar de kost van non-productiviteit erg hoog kan oplopen.

In dergelijke situaties is vroegtijdige detectie van een multi-criteria oplossing waardevol, maar vanuit een commercieel oogpunt is immuniteit tegen ongewenste alarmen mogelijks de doorslaggevende factor om resoluut voor multi-criteriabeveiliging te kiezen.

Bijgevolg is multi-criteriabeveiliging ideaal voor gebruik in omgevingen als hotels, welke een vergoeding uitbetalen ingeval van evacuatie ingevolge een vals alarm, financiële instellingen begaan met grote volumes van waardevolle transacties of kritische plaatsen op luchthavens. Gelijktijdig is het geschikt voor sport, ontspanning en industrietoepassingen, waar er vaak grote aantallen mensen op één locatie aanwezig zijn.

Niettegenstaande multi-criteriadetectie als een standaard beveiliging gezien kan worden voor plaatsen waar de kost van non-productiviteit hoog kan oplopen dient er toch enige aandacht gevestigd te worden op industriële processen met chemicaliën die agressief kunnen reageren op kunststoffen of omgevingen waar grote temperatuursschommelingen kunnen plaats vinden. Voor dit type van omgevingen zal nog steeds een gespecialiseerde melder vereisen.